Từ su hào trái vụ
Là loại cây trồng ôn đới nên trước đây chỉ mùa đông mới trồng được su hào. Nhưng mấy năm trở lại đây, sự ra đời các bộ giống chịu nhiệt kết hợp công nghệ trồng rau có mái che nilon nên nông dân Hà Nội đã thành công trong việc trồng su hào trái vụ.
Mô hình trồng rau che vòm nilon tại Hà Nội đang phát huy hiệu quả kinh tế to lớn
Theo Chi cục BVTV Hà Nội, khi áp dụng trồng rau có vòm che mang lại rất nhiều lợi ích. Ngoài việc giúp tăng hệ số quay vòng SX rau trong năm nhờ chủ động hoàn toàn thời vụ, không phụ thuộc vào thời tiết còn giảm chi phí phân bón do không bị rửa trôi. Giảm chi phí mua thuốc BVTV vì sâu tơ là sâu gây hại chính không thích hợp với nhiệt độ cao nên mật độ rất thấp; cây trồng không bị ảnh hưởng trực tiếp của mưa, sương, bộ lá của cây trồng luôn khô ráo nên hạn chế bệnh do nấm, vi khuẩn phát sinh gây hại. Từ đó, giảm công chăm sóc, xới xáo mặt luống, đặc biệt là công phá váng sau khi trời mưa. Chi cục BVTV Hà Nội đang tiến hành tập huấn và nhân rộng mô hình này ra nhiều địa bàn khác của Thủ đô.
Ông Đỗ Duy Chuyên, Phó Chủ nhiệm HTX Sản xuất, sơ chế và tiêu thụ rau, củ, quả an toàn xã Tiên Dương (Đông Anh) chia sẻ, cách đây chừng 6 năm, khi mô hình trồng rau có mái che xuất hiện, nhiều gia đình tiền hành trồng thử su hào trái vụ vào mùa hè. Lúc đầu, tỉ lệ thất thoát rất cao, năng suất lại thấp nên hiệu quả kinh tế không cao. Nhưng vì giá bán cao, nhiều gia đình tại Tiên Dương vẫn kiên trì theo đuổi cây su hào trái vụ.
Để hình thành nên quy trình kỹ thuật cũng như lựa chọn được bộ giống su hào trái vụ như ngày hôm nay, người dân Tiên Dương thất bại và trả giá không phải nhỏ. Hiện, ngoài thị trường có hàng chục giống su hào nhưng ở Tiên Dương chỉ chọn được hai giống, một giống chịu nhiệt của Pháp để trồng trái vụ, một giống của Hàn Quốc để trồng chính vụ vào mùa đông.
“Khi làm chủ được công nghệ, việc trồng su hào trái vụ trở nên khá đơn giản. Mùa hè là thời điểm có khí hậu nóng ẩm mưa nhiều mà cây su hào lại kỵ nhất mưa và úng. Do đó, dùng nilon che phủ sẽ hạn chế ảnh hưởng của thời tiết vì cây trồng không bị mưa và sương muối tác động trực tiếp. Qua đó, bộ lá của cây luôn khô ráo nên hạn chế bệnh do nấm, vi khuẩn phát sinh gây hại.
Thực tế, trước đây khi nông dân thử nghiệm trồng không có mái che, tỉ lệ su hào bị chết lên tới 70%. Ưu điểm rất lớn khác là khi che nilon giúp hạn chế sâu bệnh nên người trồng su hào ở Tiên Dương ít phải sử dụng thuốc BVTV. Vì vậy, người tiêu dùng hoàn toàn yên tâm dùng sản phẩm su hào giữa mùa hè, chứ quan niệm rau trái vụ phải phun nhiều giờ không còn đúng nữa", ông Chuyên cam kết.
Được biết, xã Tiên Dương đã quy hoạch được 80ha rau an toàn, trong đó su hào là cây trồng chủ lực. Trồng su hào trái vụ tuy năng suất không cao, song hiệu quả kinh tế gấp đôi, gấp ba so với lúc chính vụ. Hiện su hào được bà con bán tại ruộng với giá 5.000 - 7.000 đồng/củ. Với quy mô 1 sào cho khoảng 2.500 củ, nông dân có thu nhập 15 - 20 triệu đồng.
Đến cà chua hạn chế bệnh mốc sương, héo xanh
Được sự quan tâm của Chi cục BVTV Hà Nội, từ năm 2015, Trạm BVTV huyện Đan Phượng phối hợp với HTXNN Phương Đình, triển khai ứng dụng mô hình che nhà vòm trên cây cà chua để hạn chế bệnh gây hại.
Mục đích giúp nông dân giảm việc dùng thuốc BVTV trong phòng trừ sâu bệnh hại, hạn chế ô nhiễm môi trường, nâng cao năng suất chất lượng sản phẩm, bảo đảm an toàn thực phẩm cho sản phẩm rau và nâng cao hiệu quả kinh tế.
Kết quả sau khi che vòm nilon, cây sinh trưởng, phát triển tốt, năng suất từ 3 - 3,5 tấn/sào sau 6 tháng trồng. Nhân với giá trung bình 5.000 - 7.000 đồng/kg, thu khoảng 15 - 20 triệu đồng/sào/vụ.
So với tập quán SX truyền thống không che vòm thì cây sinh trưởng, phát triển tốt hơn, mẫu mã quả đẹp hơn, quả không bị nứt sau những trận mưa, sương muối do cây đã được che vòm.
Qua theo dõi, đánh giá của chủ hộ, bệnh mốc sương, héo xanh gây hại nhẹ hơn so với cây không che vòm. Vì cây được che, ít bị ảnh hưởng của sương, mưa, cây có bộ lá luôn khô nên tỷ lệ nhiễm bệnh ít hơn.
Thời gian sinh trưởng của cây được che vòm kéo dài hơn do không bị ảnh hưởng của sương, mưa, hạn chế bệnh hại. Qua đó, tỷ lệ đậu hoa, đậu quả cao hơn nên cây có tuổi thọ dài hơn, thời gian cho thu quả lâu hơn. Cây trong vòm cho thu quả trên 4 tháng, không che thu trên 3 tháng/vụ nên năng suất của che vòm cao hơn.
Tính hiệu quả của mô hình trong 1 năm SX rau: Sau khi thu hoạch hết cà chua, chủ hộ trồng từ 2 - 3 lứa rau ăn lá ngắn ngày như rau cải, trồng 1 lứa su hào trái vụ trong mùa hè hoặc trồng 1 lứa đậu đũa và đến vụ thu đông lại tiếp tục trồng cà chua thì 1 năm cho thu khoảng 30 - 40 triệu đồng/sào.