Ban chủ tọa trao đổi, trả lời những cao hỏi của nông dân tham gia diễn đàn.
Tham dự diễn đàn có các nhà khoa học, nhà quản lý đến từ các viện, trường, đại diện lãnh đạo ngành nông nghiệp các tỉnh phía Nam và hơn 150 nông dân vùng ĐBSCL.
Báo cáo tại diễn đàn, đại diện Cục Trồng trọt (Bộ NN-PTNT) cho biết, hiện diện tích cây ăn trái của các tỉnh phía Nam ước đạt 600.000ha, chiếm khoảng 60% diện tích của cả nước; tổng sản lượng hàng năm hơn 6,6 triệu tấn, chiếm khoảng 67% sản lượng của cả nước. Trong đó có 14 loại cây ăn trái có diện tích trồng trên 10.000 ha như: xoài, chuối, thanh long, sầu riêng, cam, bưởi, nhãn, khóm, chôm chôm, mít, bơ, mãng cầu…
ĐBSCL là vùng trồng cây ăn trái chủ lực của phía Nam, chiếm khoảng 58% tổng diện tích. Về ứng dụng tiến bộ kỹ thuật, nhiều giống cây ăn trái mới được chọn tạo, chuyển giao cho sản xuất và nhiều tiến bộ kỹ thuật được nhà vườn áp dụng hiệu quả, như: rải vụ thu hoạch, tưới nước tiết kiệm, thụ phấn bổ sung, cải thiện tăng đậu trái và chống rụng trái non… Đặc biệt, nhiều nông dân áp dụng mô hình sản xuất theo hướng VietGAP, GlobalGAP nhằm tạo ra sản phẩm sạch. Riêng thị trường tiêu thụ cây ăn trái trong những năm gần đây tương đối thuận lợi, giá cao, người sản xuất có lời.
Nhiều loại cây có múi được nhà vườn chọn trồng mang lại hiệu quả kinh tế cao.
Nhiều đại biểu, nông dân tham gia diễn đàn cho rằng, tình hình sản xuất của cây ăn trái của các tỉnh phía Nam vẫn còn tồn tại nhiều mặt hạn chế. Cụ thể, việc phát triển cây ăn trái còn nhỏ lẻ, manh mún và trồng nhiều loại cây trên cùng diện tích dẫn đến không đủ số lượng hàng hóa lớn để cung ứng theo nhu cầu khách hàng. Bên cạnh đó, chất lượng cây ăn trái không đồng đều, việc áp dụng mô hình sản xuất theo hướng an toàn vệ sinh thực phẩm còn hạn chế nên gặp khó đầu ra.
Các nhà khoa học cho rằng nông dân và doanh nghiệp cần liên kết, phát triển cây ăn trái
đáp ứng thị trường xuất khẩu.
Trong khi đó, ngành nông nghiệp các địa phương chưa đưa ra dự báo chuẩn xác về thị trường tiêu thụ, từ đó tình trạng thiếu thừa thường xuyên xảy ra và tình trạng trồng - chặt. Mặt khác, việc sản xuất theo hướng truy xuất nguồn gốc, chứng nhận, chỉ dẫn địa lý vẫn còn ít.
Ngoài ra, công tác quản lý nguồn gốc cây giống của ngành chức năng còn lỏng lẻo nên đa phần nông dân mua cây giống theo lòng tin, từ đó dẫn đến tình trạng cây bị dịch hại ngày càng nhiều, nhất là vào giai đoạn 2-3 năm sau trồng...
Nhiều loại trái cây của ĐBSCL có giá tri kinh tế cao, đang được xuất khẩu đi các nước trên thế giới
Từ những mặt còn hạn chế trên, nhiều nhà khoa học, chuyên gia đã gợi mở nhiều giải pháp để giúp nông dân các tỉnh phía Nam sản xuất cây ăn trái hiệu quả và đáp ứng thị trường xuất khẩu trong thời gian tới. Điển hình, các địa phương cần hình thành những đề án, kế hoạch phát triển cây ăn trái chủ lực gắn với thị trường tiêu thụ.
Bên cạnh đó, nhà vườn và doanh nghiệp phải có sự liên kết trong sản xuất, phát triển vùng sản xuất tập trung, kết hợp với ứng dụng tiến bộ kỹ thuật, xây dựng mã vùng để có được sản lượng lớn và chất lượng tốt nhằm đáp ứng các đơn hàng xuất khẩu lớn. Ngoài ra, ngành chức năng cần làm tốt hơn công tác dự báo thị trường và mùa vụ để sản phẩm nông dân làm ra không bị ùn ứ, giá bán thấp.